De terugkeer

[Vedat Gok]

Onderwerp: De terugkeer



I. Een stukje familiegeschiedenis

Het was iets na half zeven die vrijdagochtend. Yasir had zijn ontbijt staand genuttigd en stond op het punt naar het werk te vertrekken. Zijn vriendin Macha lag nog in bed te slapen.
Uzuri was die ochtend bezig zich aan te kleden en op te maken voor de spiegel in de badkamer. Om half negen moest zij op school zijn.

Yasir werkte al twaalf jaar lang als succesvol zelfstandig juridisch adviseur in Granada. Een stad in het zuidoosten van Spanje. Gedurende deze periode wist hij zeer grote projecten te bemachtigen en geslaagd af te ronden. Hij had door de jaren heen een goede reputatie opgebouwd en werd alom gerespecteerd.
In 1988 vertrok Yasir, samen met zijn toenmalige vrouw Aaseya, als vluchtelingen uit Takhar naar Granada. Takhar was een provincie in het noordoosten van Afghanistan. Na een reeks procedures wist Yasir in 1993 voor hen beiden een definitieve verblijfsvergunning te bemachtigen. Sinds die tijd waren de gruwelijkheden, die hij in zijn geboorteland had meegemaakt, bij hem in vergetelheid geraakt. Bij Aaseya echter niet.

Aaseya had moeite met het zich aanpassen aan de nieuwe omgeving in Granada. Iets wat niet voor Yasir gold. Ze smeekte meerdere malen, ondanks de gevaarlijke omstandigheden, om weer terug naar Takhar te gaan. Het was echter onmogelijk om Yasir hiervan te overtuigen. Ze voelde zich van alles en iedereen zo ver verwijderd.
Yasir wist dat Aaseya nooit aan de nieuwe omgeving zou wennen. Om haar toch tevreden te kunnen houden, bracht hij zijn nichtje Uzuri over. Het lukte inderdaad haar verdriet daarmee enigszins wat te verzachten. Uzuri was toen pas negen jaar oud. Haar ouders hadden met veel moeite toegestemd. Zij was enig kind.
De wens van Aaseya om in Takhar begraven te worden, werd door de familie waargemaakt. Aaseya stierf namelijk twee jaar geleden aan kanker. De steeds terugkerende depressies en verdriet hadden bij haar hun tol geëist. Voor haar overlijden had Yasir al een relatie met Macha. Zij had, toen als zesentwintigjarige, vier maanden lang als stagiaire bij hem gewerkt. In deze periode bloeide een wederzijdse liefde, die Yasir van zijn toenmalige vrouw geheim wist te houden.

Net als Yasir, had Uzuri geen moeite met het aanpassen aan een geheel nieuwe omgeving.
In korte tijd beheerste zij verschillende talen en haalde hoge cijfers op de middelbare school.
Tijdens haar beginperiode in Granada kon ze het goed met Yasir en Aaseya vinden. Indien nodig, probeerde ze Aaseya op te vrolijken. Hier slaagde ze nooit volledig in. De band, die Uzuri met Yasir had, verslechterde echter na verloop van jaren. Vooral na het overlijden van Aaseya.
Hoewel de situatie ernstig was, probeerde Uzuri het gemis van haar ouders te verminderen door hun zeker een keer per twee jaar in Afghanistan te bezoeken. De laatste keer dat zij hen had gezien, was echter al weer een aantal jaren geleden. Dat was in het jaar 2006.
Door de jaren heen veranderde Uzuri sterk van uiterlijk. Haar opvallende en uiterst aantrekkelijke verschijning wist menig mannenhart sneller te doen kloppen. Overal waar ze kwam, wist zij de aandacht naar zich toe te trekken.
Na de middelbare school begon zij aan de Universiteit van Granada te studeren.
Binnenkort hoopte ze, na afronding van haar studie Bedrijfseconomie, op zichzelf te kunnen wonen. De spanningen in het huis namen soms ernstige vormen aan. Macha stond bekend om haar jaloerse karakter en had continu behoefte aan de aandacht van Yasir, die soms erg veel tijd in zijn werk stak. Dit probeerde hij echter de laatste maanden sterk te verminderen.

Die betreffende ochtend nam Uzuri, zoals gewoonlijk, de nodige tijd zich op te maken. Als het om haar uiterlijk ging, was zij namelijk overgevoelig. Ze bracht dagelijks eyeliner aan onder haar ogen. Dit was geheel overbodig, omdat ze van nature grote, opvallende ogen had. Voor haar lippen gebruikte ze een speciaal soort lipstick. Ook geheel onnodig, omdat ze van nature geboren was met mooie, volle lippen. Ook haar lange, gitzwarte haar kreeg de nodige verzorging. Haar kledingkast was helemaal gevuld met stijlvolle kleding, die meer geschikt leek te zijn voor speciale gelegenheden. Uzuri droeg ze echter dagelijks, ongeacht of het om een bijzondere gelegenheid ging.



II. De zakenman Yasir

''Sorry dat ik wat laat ben. Het werd laat gisteravond,'' zei Alvino terwijl hij de werkkamer van Yasir binnenkwam.
''Het geeft niet. Ik ben er ook pas. Wil je wat drinken?''
''Een koffie graag,'' zei Alvino.
Yasir liep naar de koffieautomaat en schonk twee bekers koffie in.
Niemand was nog aanwezig op zijn kantoor, omdat het nog redelijk vroeg was. Yasir had vier mensen in dienst, waarvan twee parttimers.
''Zo, vertel eens. Wat heb je voor mij gevonden?''
''Een zakenman die beschuldigd wordt van belastingfraude. Hij wil op mijn advies jou hierbij betrekken. Voor jou zeker een makkie. Je hebt inmiddels vele vergelijkbare gevallen succesvol afgerond. Hij zit trouwens goed bij kas,'' gaf Alvino aan.
''Wat is hij bereid te betalen?''
''Honderdvijfentwintig als uurloon. Daarnaast nog eens drieduizend extra als de zaak tot een goed einde komt. Een mooie deal in deze tijd.''
''Ik kan ermee leven. Heb je zijn dossier meegenomen?''
''Jazeker,'' zei Alvino en overhandigde de gevraagde stukken.
Yasir bladerde er doorheen.
''Het ziet ernaar uit dat het dossier compleet is. Jij kunt weer je factuur opstellen. Ik zorg er wel voor dat deze door de mensen hier zo snel mogelijk betaald wordt.''
''Dank. Dat hebben we dan weer mooi geregeld. Hoe gaat het verder met het leven?''
''Ik mag niet klagen. Binnenkort gaat Uzuri, als het allemaal een beetje meezit, het huis verlaten. Dat werd tijd. Dat geruzie tussen Macha en haar begint mij de keel uit te hangen.''
''Ja, ik ken Macha wel een beetje.''
''Misschien is het verstandig om de werkdruk hier nog meer te verminderen. Ook daar blijft ze steeds over jammeren. Ik denk eraan, na afronding van deze kwestie, om voor twee weken naar de kust te gaan. Dat zal ons wel goed doen,'' zei Yasir.
Alvino dronk zijn beker koffie leeg en verliet daarna het kantoor.



III. Een femme fatale

''Ben je eindelijk klaar met jezelf op te maken?'' vroeg Macha.
Ze kreeg geen antwoord van Uzuri. Zij deed het licht van de badkamer uit en ging via de trap naar de keuken. Daar at ze een boterham. Ze hoorde Macha in korte tijd ook naar beneden komen.
''Als je klaar bent, ruim je dan wel je troep op? Ik ben het zat jouw rotzooi iedere keer te moeten opruimen!''
Uzuri bleef weer stil. Al twee dagen praatte ze niet met Macha. Ze was ook vastbesloten dat zo te houden.
Nadat ze klaar was met eten, ruimde ze alles op en verliet het huis.
''Hopelijk is dit je laatste vertrek!'' schreeuwde Macha.

Twee straten verder van hun huis wist Uzuri dat Amato in de auto op haar zat te wachten. Ze liep ernaar toe en stapte in.
''Hoi, schat. Hoe gaat het?'' vroeg Amato na haar een kus gegeven te hebben.
''Ja, oké.''
''Wat zie je er weer beeldschoon uit, zeg. Ik vergeet gelijk al mijn zorgen.''
''Zorgen? Welke?'' vroeg Uzuri.
''Ach, laat maar.''
Uzuri werd nieuwsgierig.
''Kom op! Vertel het mij.''
Amato twijfelde even, maar viel gelijk met de deur in huis.
''Mijn vrouw. Zij heeft ons samen gezien. Ze wil van mij scheiden. Ze is vastbesloten. Misschien ook beter. Als jij binnenkort klaar bent met je studie, kan je gelijk bij mij intrekken.''
''Hoe zit het met Barto?'' vroeg Uzuri.
''Ik denk dat hij, na de scheiding, een aantal dagen in de week bij ons zal logeren. Dat houden we wel een aantal jaren vol. Hij is inmiddels al dertien.''
Uzuri bleef stil.
''Dat is eigenlijk waar het op neerkomt. Hoe gaat het verder met jou?''
Uzuri zweeg nog even.
''Ik weet niet zo goed hoe ik ermee moet beginnen, Amato. Ik wil je het eigenlijk nu doorgeven.''
''Wat? Wat wil jij mij doorgeven?''
''Het lijkt mij beter om een punt achter onze relatie te zetten.''
Amato was verbaasd en kookte van woede.
''Een punt achter zetten?! Ben je helemaal?! We waren toch voor elkaar voorbestemd? Wat is er opeens veranderd?! Neem jij mij in de maling of zo?''
''Het is niet anders, Amato. Het spijt me.''
''Heb je een ander of zo?!''
''Schreeuw niet tegen mij! Nee, dat is het niet!'' gaf Uzuri opstandig aan.
''Ik heb alles voor jou opgegeven! Mijn vrouw, mijn zoon, alles!''
Amato bleef luidkeels schreeuwen. Uzuri was echter vastbesloten. Ze stapte uit de auto en ging lopend naar school. Amato bleef gebroken en hopeloos achter. Hij zou haar die dag meerdere malen bellen en op school opzoeken. Zijn moeite was tevergeefs.



IV. Een schrijven uit Takhar

Macha hoorde de deurbel rinkelen. Ze spoedde zich naar de deur.
''Dat werd tijd, zeg. Het is al bijna acht uur.''
''Ik had je doorgegeven dat ik later zou komen. Ik werd vandaag verrast met een nieuw project. Vandaar dat ik laat ben. Ik verwacht overigens niet dat het veel tijd de komende weken in beslag zal nemen,'' zei Yasir.
''Jij met je projecten. Je lijkt er nooit genoeg van te krijgen. Je bent niks anders dan een geldwolf!''
''Begin nou niet weer, schat. Ik ben al zo moe. Waar is Uzuri, trouwens?''
''Opgerot! Net met haar vriendinnen! Dit is het geld wat ze op tafel achter heeft gelaten.''
Macha doelde op de vaste maandelijkse kosten die Uzuri hen, zoals afgesproken, moest betalen.
Yasir stopte het geld in zijn portemonnee. Daarna deed hij zijn jas uit en ging op de bank in de woonkamer zitten.
Na korte tijd was Macha wat afgekoeld.
''Deze kwam trouwens vandaag met de post binnen. Van je broer,'' zei Macha.
Ze gaf Yasir een envelop, die al door haar opengemaakt was.
''Je kon het weer niet laten om er niet in te kijken, hé?''
''Wat maakt het uit? Ik begrijp toch helemaal niks van wat erin staat.''
Yasir begon de brief van zijn broer uit Afghanistan te lezen. Het schrijven telde iets meer dan een pagina.
''En, wat staat er allemaal in?'' vroeg Macha.
''Hij geeft aan dat hij erg ziek is. Hij wil Uzuri en mij nog een keer zien. Hij verwacht niet nog lang te kunnen leven.''
''Is dat alles wat erin staat?''
''Zo'n beetje wel. De rest is niet belangrijk,'' gaf Yasir aan.
''Wanneer heb jij hem voor het laatst gezien?''
''Bij de begrafenis van Aaseya had ik hem opgezocht. Al meer dan twee jaar terug.''
''En Uzuri?''
''Volgens mij voor het laatst in 2006.''
''Denk je er naartoe te gaan?''
''Ik weet het niet. Ik denk niet dat het Uzuri, in verband met haar studie, uitkomt. Daarnaast ben ik net aan een nieuw project begonnen. De klant wil het zo snel mogelijk afgehandeld zien.''
Het antwoord van Yasir deed Macha genoegen.
''Laat Uzuri er maar zelf over beslissen. Ik leg de brief op haar bureau,'' zei Macha.



V. Een avond uit in Granada

Door de vele studenten die in Granada woonden, was er sprake van een zeer levendig uitgaansleven. Dat ging door tot in de vroege uurtjes. Vooral in het weekend waren de vele clubs en bars bomvol. Uzuri nam er, en dan vooral in het weekend, deel aan en genoot er iedere keer uitbundig van.

''Heb je Andres al gezien, Uzuri? Hij is er ook,'' zei Aina.
Die avond was Uzuri samen met twee vriendinnen, Aina en Alisa, in Bar 9. Voor hen een vaste uitgaansplek in het weekend.
''Alweer?"
''Hij zal inmiddels gehoord hebben dat je weer vrijgezel bent. Oh kijk, daar staat hij,'' zei Alisa en nam een slok van haar cocktail.
Uzuri keek vluchtig Andres aan, die zijn ogen niet van haar kon afhouden.
''Waarom laat je zo'n leuke jongen toch zo leiden? Ik had zeker niet getwijfeld,'' zei Aina.
Uzuri nam een slok van haar drankje en stond op.
''Het is tijd om hem wakker te maken,'' zei ze en liep naar buiten.
Zij wist dat Andres haar zou achtervolgen.

''Hoi Uzuri, leuk je te zien.''
Uzuri draaide zich om en zoals verwacht stond Andres achter haar.
''Hoi Andres. Hoe gaat het met je?''
''Ja, goed. Ik ben bijna klaar met mijn studie. Alleen Handelswetenschappen nog. En jij?''
''Ik moet nog twee vakken doen. Dan ben ik er vanaf,'' zei Uzuri.
Zij kon zien dat Andres gespannen was, hoewel hij al genoeg alcohol had genuttigd.
''Nou vertel, Andres. Ik neem aan dat je niet zomaar achter mij aan bent gekomen?''
''Nee, dat klopt.''
Andres bleef nog even zenuwachtig naar de grond kijken.
''Ik heb vernomen dat het uit is tussen Amato en jou. Je hebt je relatie met hem vaak als reden gebruikt, waarom jij niet met mij iets kon beginnen. Ik heb lang op dit moment gewacht.''
''Ik begrijp je, Andres. Je bent een lieve jongen. Het spijt me dat ik dit niet eerder kenbaar heb gemaakt, maar ik zie het tussen ons niet zitten.''
''Hoezo niet?'' vroeg Andres enigszins verbaasd.
''Ik heb al die tijd er niet echt bij stil gestaan. Daarmee bedoel ik dan mijn gevoelens tegenover jou. En die heb ik niet of niet in die zin.''
Andres was diep geraakt. Ze was oprecht en dat kwam hard aan.
''Waarom heb jij mij zolang dan aan de lijn gehouden?''
''Dat was zeker niet mijn bedoeling. Het spijt me daarvoor,'' zei Uzuri.
Zij liep weer Bar 9 binnen en begaf zich op de dansvloer, nadat Andres halfdronken naar zijn auto liep.



VI. De vrouw op de foto

Het was een koude winterdag net aan het begin van het jaar 2006. Aaseya had behoefte aan rust en lag op de bank. Ze had vaak last van vermoeidheidsklachten.
Uzuri was net terug van de apotheek.
''Tante, draai je even om. Ik heb je medicijnen meegenomen. Die moet je nu slikken.''
Aaseya draaide zich voorzichtig om.
"Deze moet je innemen met een half glas water zonder te kauwen.''
Aaseya deed wat Uzuri haar vroeg.
''Al die pillen helpen toch niet. Mijn echte pijn zit in mijn hart,'' treurde Aaseya.
''Alles komt goed, tante. Maak je maar geen zorgen.''
''Al mijn geliefden hebben het daar zo moeilijk. Aatifa is vorige week door de Taliban ontvoerd. Alleen omdat zij een baan buitenshuis had. Nilab wordt de laatste tijd bedreigd, omdat ze weigert een burka te dreigen. Denk je echt dat die medicijnen mijn pijn kunnen helen?''
''Het gaat allemaal goedkomen, tante.''
Nadat Aaseya haar medicijnen had ingenomen, legde Uzuri haar voorzichtig op de bank neer.
''Tante, kan ik jou wat vragen?''
''Wat is er?''
Uzuri haalde een foto uit haar broekzak.
''Wie is de vrouw op deze foto? Ik ken haar namelijk niet.''
Aaseya draaide zich weer voorzichtig om en keek naar de foto, die Uzuri haar liet zien.
''Waar heb je die gevonden?''
''In de album van oom Yasir. Deze was niet vastgeplakt.''
''Dat is een een lang verhaal, lieverd.''
''Alsjeblieft, tante! Wie is deze mooie vrouw?''
''Jouw oom was helemaal weg van haar. Nog voordat hij mij leerde kennen, wilde hij met haar trouwen. Dat ging niet door. Hij kon het gevraagde geld, dat haar vader vroeg, niet bij elkaar krijgen. Uiteindelijk werd zij tegen haar wil aan een welvarende man uitgehuwelijkt. Jouw oom was er helemaal kapot van.''
''Doet het jou niet pijn, dat hij zoveel van haar hield?'' vroeg Uzuri.
''Ik moet ermee leren leven. Het is niet anders. Leg die foto maar gauw weer in zijn album terug."
Haar laatste jaren kwam Aaseya nog nauwelijks het huis uit. De situatie in Afghanistan bleef verslechteren. Hierdoor namen haar verdriet en depressies verder toe, die uiteindelijk tot haar dood zouden leiden.



VII. Het stuk haar

Zo rond drie uur in de nacht kwam Uzuri thuis aan. Zij voelde zich licht dronken. Yasir en Macha lagen te slapen. Ze liep gelijk naar haar slaapkamer. Zonder haar kleren uit te doen, ging ze op bed liggen. Na korte tijd viel ze in slaap.

Zo rond acht uur in de ochtend werd Uzuri, door het luid praten van Macha, wakker. Ze zag een envelop op haar bureau. Deze was van haar vader. Ze haalde de brief uit de envelop en begon deze te lezen. Daarna gooide ze de brief in de prullenbak en liep naar beneden.

''Macha heeft de brief van je vader op jouw bureau gelegd. Heb je deze gelezen?'' vroeg Yasir.
''Ja.''
''En? Wil je hem nog zien?''
''Wat denk jezelf?''
''Dat dacht ik al,'' zei Yasir.

Macha was boven bezig de bedden op te maken en kwam later naar beneden. Ze had een klein tasje in haar hand.
''Kijk eens, Yasir. Kijk eens wat ik gisteravond heb gevonden.''
Macha haalde een stuk haar uit het tasje en liet dat aan Yasir zien.
''Je moet niet zomaar in de spullen van anderen rommelen, Macha. Laat dat!'' gaf Yasir gefrustreerd aan.
''Weet jij dan wat de betekenis hiervan is?''
Yasir gaf geen antwoord, hoewel hij wist waar het stuk haar vandaan kwam.

Uzuri hoorde Macha praten en rende van de keuken op haar af. Macha viel op de grond. Zij moest een paar flinke klappen in haar gezicht incasseren.
''Ik ga je vermoorden! Ik ga je vermoorden!'' schreeuwde Uzuri.
Ze bleef haar slaan en schoppen. Met veel moeite kon Yasir haar op afstand van Macha houden. De boosheid en agressie van Uzuri waren ongekend.
''Gooi die slet het huis uit! Ik ben haar zat!'' gaf Macha schreeuwend aan.
Haar lip bloedde en haar linkeroog was opgezwollen en tranerig.
Uzuri probeerde nog steeds op haar af te komen. Yasir bleef echter voor haar staan.
Nadat haar woede was verminderd, deed Uzuri het stuk haar weer in de tas en liep naar haar slaapkamer. Daar bleef ze dan de hele dag. Met de deur op slot.



VIII. Hoe moet het verder?

Die maandagochtend was het leslokaal van Aidia bijna helemaal vol. Zij was al vier jaar lerares economie aan de Universiteit van Granada. Haar les begon die ochtend om half negen en eindigde om tien uur. De meeste leerlingen waren met de laatste loodjes van hun studie bezig. Vol aandacht namen ze dan ook deel aan de les.
Iets na tienen eindigde Aidia met lesgeven. De leerlingen verlieten een voor een het lokaal. Ze gingen zich voorbereiden op het examen, dat ze exact over een week moesten afleggen.

Tegen half elf werd er op de deur geklopt.
''Ja?''
De deur werd voorzichtig opengedaan. Het was Uzuri.
''Kan ik naar binnen komen?''
''Ja natuurlijk, Uzuri! Ik had je vanochtend al gemist. Je bent zeker druk met je examens bezig?'' vroeg Aidia.
Vermoeid liep Uzuri naar een van de stoelen en ging zitten.
''Wat zie je er toch onverzorgd uit, Uzuri. Je haar zit helemaal in de war en je kleding is ook anders dan normaal.''
''Ik moet met iemand praten. Zoveel mensen heb ik niet, met wie ik dat kan doen.''
''Bij mij kun je altijd je hart luchten en zo te zien heb jij dat ook echt nodig,'' gaf Aidia aan.
Uzuri zat met haar handen in het haar en staarde naar de grond.
''Je hebt het zeker ook al gehoord over Andres?''
''Ja, echt vreselijk. Hopelijk komt het allemaal goed met die jongen. Dat krijg je als je dronken achter het stuur gaat zitten,'' zei Aidia.
Uzuri werd gevoelig en kreeg vochtige ogen. Kort daarna stroomden tranen over haar wangen.
''Ik haat mezelf! Ik haat iedereen! Ik haat het leven!''
Aidia was verbaasd haar zo te moeten horen. Ze had vaak genoeg alleen gesprekken met haar gevoerd, maar dit keer liet zij zich van een heel andere kant zien. Uzuri, die op school bekend stond om haar zelfverzekerdheid, leek wanhopig.
''Waar komt die haat vandaan?''
Uzuri veegde haar tranen weg en zweeg even.
''Ik heb er al die jaren met niemand over gepraat. Het blijft mij achtervolgen. Ik kom er maar niet vanaf.''
''Je moet het mij vertellen. Wat blijft jou achtervolgen?''
Even leek Uzuri moeite met praten te hebben. Ze stond op en wilde het lokaal verlaten.
''Misschien is het beter als ik ga.''
''Geen sprake van! Jij gaat mij nu vertellen wat jou dwarszit,'' gaf Aidia standvastig aan.
Uzuri liep weer terug naar haar plek en keek naar de grond.
''Waar kom je niet vanaf?'' vroeg Aidia.
''Weet je nog dat ik voor een week in 2006 naar Takhar was gegaan?''
Aidia knikte.
''Het gebeurde allemaal twee dagen na mijn aankomst. Ik was met mijn moeder bezig in de keuken de afwas te doen. Wij, als vrouwen, komen daar nauwelijks het huis uit. Zeker niet zonder een man. Mijn vader kwam later binnen. Hij leek gefrustreerd. Hij had van anderen gehoord dat mijn moeder voor het eerst zonder zijn toestemming zich op straat had vertoond. Hij vroeg haar of dat zo was.''
Aidia bleef aandachtig luisteren.
''Uit angst bleef mijn moeder het ontkennen. Hij wist echter dat zij loog. Opeens werd hij gewelddadig. Hij begon haar te slaan en te schoppen. Ik smeekte hem dat niet te doen, maar ik kon hem niet tegenhouden. Ook ik kreeg een flinke klap in mijn gezicht.''
Terwijl Uzuri het verhaal vertelde, kon Aidia zien dat zij beefde van angst.
''Ik had hem nog nooit zo eerder meegemaakt. Hij was die ochtend zo anders. Zo fel. Hij sleepte mijn moeder de slaapkamer in en deed de deur achter hem dicht. Ik bleef op de deur slaan en schoppen, maar het hielp niet. Ik rende voor hulp naar iedereen die in de buurt was. Niemand wilde helpen.''
Aidia kreeg enorm medelijden met Uzuri. Zij had haar nog nooit zo gekend. Hoe zij daar zat en het sombere verhaal bevend vertelde. Voor haar was het hartverscheurend.
''En toen? Wat gebeurde er daarna, Uzuri?''
''Toen ik thuis kwam, zag ik dat mijn vader vertrokken was. Mijn moeder lag in een plas bloed. Vrijwel al het haar was uit haar hoofd getrokken en lag verspreid over de slaapkamer. Ik kon haar moeilijk herkennen. Ze overleed aan haar verwondingen.''
''Wat erg voor je. Echt verschrikkelijk. Ik kan me nu herinneren dat jij rond die tijd een aantal maanden niet op school was geweest. Ik begrijp nu waarom. Wat is er met je vader daarna gebeurd?''
''Met veel moeite was hij opgepakt. Hij moet nu nog dertien jaar vastzitten.''
''Wat heeft die gebeurtenis met jou gedaan? Hoe ben je tegen het leven aan gaan kijken?'' vroeg Aidia.
''Haat. Niks anders dan haat.''
''En dan in het bijzonder tegen mannen?''
''Klopt,'' gaf Uzuri toe.
Aidia haalde snel een glas water voor haar.
''Je hebt hele nare ervaringen in je leven meegemaakt, Uzuri. Ervaringen waar de mensen hier niet eens van zouden durven dromen. Maar dat soort gebeurtenissen zouden jou niet een deel van het kwaad moeten maken. Integendeel.''
Uzuri bleef even stil. Zij wist wat Aidia bedoelde.
''Heb je je vader daarna nog opgezocht?''
''Nee. Na die gebeurtenis heb ik hem niet meer gezien of gesproken.''
''Soms vraag ik me af hoe schuldig jouw vader en ook de anderen daar eigenlijk zijn. Zijn wij niet medeschuldig? Kijk, wij hebben het hier, in vergelijking met de mensen daar, gemakkelijk. Zij zitten echter gevangen in hun eeuwenoude tradities. Het is eigenlijk aan ons, als bijdrage aan de mensheid, hun daarvan los te rukken. Hoe moeilijk het ook mag zijn.''
Uzuri nam een slok water. Met haar zakdoek veegde ze nogmaals haar tranen weg, die grotendeels op haar wangen gedroogd waren.



IX. Het vertrek naar Takhar

''Ik snap niet wat jou zo snel van gedachten heeft doen veranderen,'' zei Yasir, terwijl hij Uzuri naar het vliegveld bracht.
''Waarom wil je er nu opeens naartoe? De situatie daar is nog steeds niet veilig en stabiel. En is het wel verstandig nu te gaan in verband met je examens?"
''Dat heb je mij al eerder gevraagd. Maak je maar niet druk. Na mijn terugkomst zal ik die zo snel mogelijk maken. Ergens begin september,'' zei Uzuri.
De wegen waren die dag drukker dan normaal.
''Je gaat daar eigenlijk alleen voor je vader. Ik begrijp niet dat jij hem nog wilt opzoeken na alles wat hij heeft gedaan,'' vroeg Yasir.
''Het moet er een keer van komen, voordat het te laat is.''
''Onbegrijpelijk! Echt onbegrijpelijk!''
''Ik heb Nilab ook erg gemist. Ik hoor al heel lang niks meer van haar,'' gaf Uzuri aan.

De reis naar het vliegveld duurde, in verband met de drukte op de wegen, langer dan gewoonlijk. Net voor aankomst vroeg Uzuri haar oom datgene wat ze hem al heel lang geleden had willen vragen. Deze keer twijfelde ze niet.
''Waarom laat je Macha jou zoveel leed aandoen?''
''Waarom stel je nu opeens zo'n vreemde vraag?'' vroeg Yasir enigszins verbaasd.
''Ze doet jou qua uiterlijk sterk aan iemand uit het verleden denken, toch?''
Yasir bloosde en bleef stil. Hij ontweek de vraag van Uzuri.
''We zijn al laat. Straks mis je nog de vliegtuig.''
Uzuri nam afscheid van haar oom en vertrok naar Takhar.



X. De onverwachte brief

Inmiddels waren er twee weken verstreken en Yasir had, na haar vertrek, niks meer van Uzuri vernomen. Vier augustus zou zij weer terugkeren naar Granada. Yasir zou haar die dag ophalen van het vliegveld, maar zij bevond zich niet tussen de passagiers. Hij probeerde haar telefonisch te bereiken, maar haar mobiel stond al een hele tijd uit. Zonder enig bericht keerde hij terug naar huis.

''Zou haar wat overkomen zijn? Ik had haar nog gewaarschuwd,'' gaf Yasir aan.
''Ze is oud en wijs genoeg. Ze redt zich wel,'' zei Macha.
Opeens rinkelde de deurbel. Het was de postbode, die een brief in zijn handen had. Deze was voor Yasir bestemd.
De brief kwam uit Takhar en was door Uzuri geschreven. Yasir was licht opgelucht en was erg nieuwsgierig wat zij allemaal te vertellen had. Hij opende de envelop en begon te lezen.


Beste oom Yasir,

Allereerst wil ik je hierbij mijn excuses aanbieden, omdat ik een heel tijdje niets van me heb laten horen. Het leek mij beter jou alles per brief door te geven. Ook spijt het mij dat ik je niet eerder heb geinformeerd. Ik kom namelijk niet meer terug. Ik heb besloten om hier mijn leven verder voort te zetten. Hoe moeilijk dat ook is.
Ik schaam me diep voor het soort leven, dat ik tot voor kort in Granada heb geleefd. Door de gruwelijkheden in mijn verleden, was ik er zelf ook een onderdeel van geworden. Nu kijk ik er geheel anders tegen aan. Ik wil er nu juist tegen strijden en er is hoop. Hoe ongeloofwaardig het ook mag klinken.
Samen met Nilab en Aaqila maken we nu deel uit van een organisatie, die zich iets buiten Takhar bevindt.Verspreid over het land zijn er meer van dit soort organisaties, die voor gerechtigheid voor iedereen pleit. Steeds meer mensen lijken zich van de gevaren, die jarenlang het leven van de mensen hier hebben gedomineerd, bewust te worden. Met name de jongeren. Steeds meer kinderen, waarvan ook veel meisjes, gaan tegenwoordig naar school. Ook meer en meer vrouwen spreken nu in het openbaar en voelen zich niet verplicht van top tot teen te bedekken. De ultra-conservatieven lopen door dit alles gevaar. Zoals ik al zei, er is hoop.
Ik realiseer me nu voor het eerst dat mijn leven echt zin heeft. Eindelijk weet ik nu hoe het voelt om gelukkig te zijn. Een onbeschrijfelijk gevoel.
Ik heb besloten om aanstaande vrijdag langs mijn vader te gaan. Eerder was niet mogelijk. Het zal een moeilijk moment voor mij worden hem in de ogen te moeten aankijken. Ik moet echter die angst overwinnen.
Verder wil ik jou bedanken voor alles wat je mij door de jaren heen hebt gegeven. We hebben samen mooie en ook minder mooie herinneringen.

Bedankt voor alles. Ik laat snel weer van me horen.

Uzuri


''En, wat staat er allemaal in haar brief, Yasir?'' vroeg Macha.
''Ze komt niet meer terug,'' treurde Yasir.
''Echt niet? Dat is apart. Hoe kan je nou daar tussen al die kannibalen leven?''
Yasir stond op en keek door het raam naar buiten.
''Ze heeft het beste gedaan, Macha.''



Naam: Vedat Gök
Woonplaats: Zaandam