Dagelijkse kost nu ook in Nederland!

[Pimmetje]

'Kunt gij de 'R' uitspreken?' wordt mij gevraagd.

Ik woon al enige tijd tussen vier Belgen, mocht u het nog niet weten. Ik ben de allochtoon in huis zeg maar. Met een échte verblijfsvergunning die om de vijf jaar vernieuwd moet worden. Tis tenslotte één Europa, zo anno 2013. En hoewel het Nederlands en het Vlaams niet vies van elkaar zijn wordt er hier dagelijks gelachen om het taalgebruik van deze allochtoon en zijn Vlaamse huisgenoten.

Gelukkig heb ik voor jullie Hollanders daar boven goed nieuws gelezen in De Standaard. 'Dagelijkse kost' komt ook uit in Nederland. Daar worden jullie in Nederland geacht ongelofelijk blij mee te zijn.

Ik zal dat eens even verduidelijken. 'Dagelijkse kost' is een een kwartier durend kookprogrammaatje van VlaamsTeeVeeKok Jeroen Meus en wordt elke werkdag om kwart na zes uitgezonden op de VRT zender één, net voordat Ben Crabbé met zijn blokken begint te smijten. Eén is ook te ontvangen in een paar hectare ten noorden van de Belgische landsgrens voor wie geïnteresseerd is.

Jerommeke is hier in het Vlaamse ongekend populair geraakt in de voorbije jaren en een boekenreeks van CCCLXXIV delen met al zijn een-kind-kan-de-was-doen recepten is een logisch gevolg. Jerommeke wil munt slaan uit zijn vaardigheden mijn gedacht. Dat lukt, zijn boeken vliegen hier letterlijk als -uiteraard door hem zelf gebakken- warme broodjes de deur uit.

Jerommeke is een échte Vlaming. Op TeeVee dan toch. Hij praat als een Vlaming, gedraagt zich als een Vlaming, kookt als een Vlaming, schrijft als een Vlaming. En in dat laatste zit het 'm nou net.
Want Jerommeke wil Nederland veroveren. Niet met zijn geklieder op TeeVee, daar raakt u als Hollander écht niet opgewonden van. Jerommeke wil Nederland vangen met zijn kookboekskes.

Dat blijkt geen eenvoudige opgave. Thank God is Jerommeke niet dom. En past hij zijn geschriftjes een ietsiepietsie aan voor alle Hollanders die te beroerd zijn een paar woorden Vlaams te -leren- begrijpen. Dus wordt er in de Hollandse versie van 'Dagelijkse kost I' een verklarende woordenlijst bijgevoegd waarin uitgelegd wordt dat 'ajuin' 'ui' betekent, dat een 'koffielepel' een 'theelepel is, dat 'muskaatnoot' gewoon 'nootmuskaat' is, dat 'kubusjes' 'blokjes' zijn en nog veel meer van die voor een Nederlander volkomen wazige woorden. Volgens Jerommeke, hè?. Kortom, naast een dosis smakelijke recepten die u kunt gebruiken om uw vrienden te laten zien dat u helemaal niet zo'n beroerde kok bent als zij -achter uw rug om uiteraard- onderling beweren is 'Dagelijkse kost I' eveneens een uitstekend boekwerkje om uw Vlaams wat bij te spijkeren.

'Kunt gij de 'R' uitspreken?' wordt mij gevraagd. Want het gaat hier natuurlijk over de verschillen tussen het Vlaams en het Nederlands, zover bent u al. En die zijn talrijk, teveel om hier even op te noemen. Opgetrokken wenkbrauwen, spottende blik. 'Natuurlijk kan ik de 'R' uitspreken, wa's da nu weer voor ne vraag?'

Wat blijkt, de vraagster is van mening dat ik de 'R' anders uitspreekt dan zij zelf. Ze heeft nog gelijk ook. Zij maakt dankbaar gebruik van haar tong en gehemelte. 'Ja hoor' wordt 'Ja hoorrr'. 'Vlaanderen' wordt 'Vlaanderrren'. En 'trappistenbier' wordt 'trrrappistenbierrr'. Ik doe dat kennelijk niet. Mijn 'R' is een ingeslikte met een beetje 'R', een beetje 'G' en een beetje 'H' plus een soort gegorgel waarvan zelfs een Moslim gaat blozen. Wij Nederlanders zijn lui denk ik. Waarom tong en gehemelte op volle kracht een letter laten produceren als het ook met minder power kan? Mijn tong rolt zich bedeesd op als een zure haring in een potteke en tikt daarbij maar net mijn bovengehemelte aan. 'Ja hoor' wordt 'Ja hoorgh'. 'Nederland' wordt 'Nederghland'. En fatsoenlijk trappistenbier wordt er in Nederland niet gebrouwen, dus drink ik Belgische trrrappist. Immers, wat kan mij dan die 'R' nog schelen na een Westmalle of wat.

Misschien moet ik Jerommeke's lijstje nog wat aanvullen nu we toch bezig zijn. In Nederland bent u, als u één bepaald geslacht vertegenwoordigt en van een bepaalde leeftijdcategorie bent, één keer per maand 'ongesteld'. Klinkt vies. O-n-g-e-s-t-e-l-d. Alsof een vrouw een paar dagen stinkt naar, nu ja, verzin maar iets dat niet lekker snuift. De benaming van dit fenomeen klopt ook van geen kant. De gesteldheid van een vrouw is gedurende een paar dagen per maand helemaal niet 'on', maar hartstikke 'off'. In België pakt de vrouw dat wat genuanceerder aan en 'heeft ze haar regels'. Geef toe, klinkt stukken beter. Zo zou men dat in Nederland ook moeten zeggen. Het land heeft immers toch al een dikke vijfenveertig miljard regeltjes, dus één regel per maand kan er makkelijk bij. Stellen jullie dat daar in Nederland eens voor aan minister Edith Schippers. Die heeft immers toch niet veel zinnigs te doen en al helemaal niet als ze haar regels heeft. Bovendien is ze VeeVeeDeejer en die staan bekend om hun 'R' die ze uitspreken alsof er drie gloeiendhete aardappels onder de tong liggen.

Ook handig om te weten als niets vermoedende Nederlander in de Bels zijnde: pas op met het woord 'poepen'. Daar is in België namelijk niets vies aan, al is de kans zeer groot dat u een ferme tik in uw smoeltje krijgt als u dat tegen een wildvreemde vrouw zegt. Mocht u de onsmakelijke mededeling willen doen dat u een bout moet gaan draaien, gebruik dan het woord 'kakken' om te voorkomen dat u wordt opgepakt voor ongewenste intimiteiten.

Een beetje verwant hieraan is 'zijn we ketsen?' Nee schunnige Hollander die u bent, dit heeft absoluut niets te maken met welke handelingen van seksuele aard dan ook. Ik krijg het meestal toegebitst na een paar Duvels in de kroeg en het betekent niets anders dan 'zijn we weg?'. Vermoedelijk worden ze me beu na een paar biertjes en moet ik opzouten.

Denk niet dat u nu klaar bent om een taalcursus Vlaams te volgen. Zo gemakkelijk komt u er niet vanaf. Vlaanderen barst van de dialecten. Zo krijg ik regelmatig 'Loois' -spreek uit als 'Loeëjs'- om m'n oren, een verbijsterende mix van ABV, Belgisch Limburgs, Antwerps en Vlaams Brabants, dagelijkse kost in Tessenderlo, een dorpje in het uiterste westen van Belgisch Limburg. 'Ge't a gezicht glek e suispenne'e' of 'den dieje hee ne smoel gelak e verre'esgat' zou u moeten denken als u 's ochtends -net uit bed gerold- voor de spiegel staat. Kunt u als Nederlander deze zegswijzen na één keer lezen binnen tweetiende van een seconde omzetten in ABN -u mag daarbij eventueel nog één keer extra in de spiegel kijken als u dat wenst-, dan wordt u onmiddellijk toegelaten tot een inburgeringscursus in België. Jazeker, die bestaan hier ook.

Ahja, ik vergeet nog te vermelden dat in de Nederlandse editie van 'Dagelijkse kost I' de verklarende woordenlijst Vlaams-Nederlands wordt ingeleid met en cartoon van Jerommeke met frieten. Jawel, met FRIETEN. Over clichés gesproken. Triest, ik moet er bijna van wenen. Kennelijk wil Jerommeke dat u bij voorbaat al begint te kotsen nog voordat u zelfs maar heeft overwogen ook maar één recept uit te proberen. Immers, u Hollander denkt natuurlijk nog altijd dat een Belg niets anders dan een in een blauwe stofjas gehulde dikgebuikte vette frieten etende bierdrinkende zonderling is. Jerommeke wil dat maar al te graag zo houden naar het lijkt. Forget it, de hedendaagse Belg heeft het vaak beter voor elkaar dan de doorsnee Nederlander en heeft zijn of haar leventje prima op orde, inclusief het dragen van schone kleedjes, een vette zescylinder voor de deur en een pak culinaire wijsheden met zich meedragend.

'Dagelijkse kost I voor Hollanders' ligt vanaf 27 september in de Nederlandse boekentoko's en gaat ongeveer twee tientjes kosten. Oud nieuws voor de Nederlanders die hun zetel beneden de Moerdijk hebben, deze blijken al massaal hun weg naar de boekhandels in België gevonden te hebben en schijnen geen enkele moeite hebben met de originele Vlaamse uitgave van het boek. Terecht. Daar is het Vlaams al jaren geleden geïnfiltreerd in het dagelijks taalgebruik. Pech voor de meeste andere Nederlanders onder u, die wonen immers boven de grote rivieren en moeten het dus met een aangepaste versie doen. Geen paniek, er zijn genoeg andere wegen die naar Rome, ehhhh Vlaanderen leiden. Wilt u toch liever de ongekuiste versie van het boek ontvangen -zoooo moeilijk is het Vlaams écht niet-, het is hier gemakkelijk te krijgen. Drop me a note en ik stuur het u met alle plezier even op.

Bevalt 'Dagelijkse kost I' u, weet dan dat u nog CCCLXXIII delen door moet knagen voordat u het Vlaams in woord en geschrift beheerst. En wellicht ook een paar patatten kunt koken.

[Raages]

Misschien mede doordat "ons Moe" in Breda geboren is en mijn oma altijd het Brabants is blijven "mauwen", heb ik nooit zoveel moeite met het Vlaams gehad als ik eens een Belg ontmoette.
Ik heb "uw gezever" dan ook helemaal door gelezen en wel "plaissant" gevonden. Maar er blijven toch veel lokale begrippen onbegrijpelijk voor ons Nederlander zoals het gebruik van het woord "terug" in het Vlaams. Niet te min een leuk klinkend taaltje en met een beetje moeite ook nog te begrijpen. Beter dan het Fries wat ze hier even verderop willen spreken. Ik woon in Weststellingwerf en dat is wel Friesland, maar er wordt nauwelijks Fries gesproken. Hier proberen ze het "Stellingwarfs" levend te houden tegen beter weten in naar mijn idee. Persoonlijk zou ik graag zien dat de hele wereld Engels sprak als voertaal. Wat ze dan thuis onder elkaar willen kouten moet ieder voor zich maar uitmaken. Misschien ga ik het nog meemaken.